Of we nog een taxi nodig hebben?

Als je naar Cuba gaat ga je echt terug in de tijd; het is namelijk inmiddels al meer dan een maand geleden dat Celine en ik daar geweest zijn. Nee serieus, je gaat echt terug in de tijd. Alledaagse dingen zoals aangeven op Facebook dat ik een boterham met ham en kaas en een kop koffie voor ontbijt had kon niet. Ik kon er zelfs geen foto van maken voor Instagram en aangeven op Foursquare waar ik geweest was ging ook al niet. Al mijn twittervolgers kon ik een week lang niet mededelen over die grappige opmerking die ik tegen de taxichauffeur had gemaakt #supergrappig. Dit komt doordat internet zeer schaars is in Cuba en plaatsen met wifi op een hand te tellen zijn. Nu zullen jullie vast wel denken hoe het dan nog mogelijk is op de nieuwe singel van One Direction en Miley Cyrus te downloaden, maar dat is is niet nodig aangezien het afschuwelijke muziek is.

Van de 8 dagen in Cuba zijn we in totaal 5 dagen in Havana geweest, waarin we in totaal 241 taxi’s, 61 sigaren en 34 menukaarten aangeboden hebben gekregen. Iedereen in Havana lijkt dan ook taxichauffeur van beroep te zijn. In plaats van “Hallo” als eerste zin wordt meestal de zin “Taxi, meneer?” gebruikt. Meestal kun je ze dan vriendelijk bedanken en verder lopen, maar soms blijven je ze ook volgen om er achter te komen waar je vandaan komt en dan je hoopvol aankijken nadat ze een zin in het Nederlands uitmompelen of verbouwereerd als je zegt dat je uit Verfdinistan komt. Alhoewel er behoorlijk bezuinigd wordt op de straatverlichting in Havana hebben we ons geen moment onveilig gevoeld. Soms is het wel ongemakkelijk als je merkt dat iemand je blijft volgen. Het enige wat je dan hoeft te doen is te politie te noemen en ze zullen zich weer gedeisd houden aangezien voor het lastigvallen van toeristen een gevangenisstraf te wachten staat.

In Havana verbleven we in een Casa Particular, een soort bed and breakfast. Meestal een familie die 1 of 2 kamers voor korte periodes verhuurt, wat overigens ook niet veel kost. Voor 25 Cubaanse Peso’s (CUCs) heb je een kamer voor 2 personen inclusief badkamer. De CUC staat gelijk aan de Amerikaanse dollar en wordt alleen gebruikt door toeristen. Cubanen hebben ander geld, dat 25 keer zo weinig waard is. De enige manier voor Cubanen om dan ook iets van luxe producten te kopen is het verkrijgen van deze CUCs. Geen wonder dus dat ze je van alles aanbieden om aan dat geld te komen. En alhoewel toeristen een speciale munteenheid hebben is alles nog steeds spotgoedkoop. Een bord avondeten krijg je voor 5-8 CUC en dan krijg je er meestal ook nog een gratis cocktail bij. Een echte Cubaanse Mojito kost je maar liefst 2-3 CUC, wat neer komt op minder dan 2 euro. Ook is het zo dat handel voor persoonlijke winstdoeleinden, in het nog altijd communistische Cuba, verboden is. En daar zijn de Cubanen nog altijd trots op ook; overal in de straat zie je afbeeldingen van Che Guevara en Fidel Castro. Het enigszins hypocriete hieraan is natuurlijk dat ze Che-petjes voor 20 CUCs proberen te verkopen, een mooi voorbeeld waar het kapitalisme en het communisme samenkomt.

Het communisme begint begint wel langzaam af te brokkelen. Op de dag dat we uit Cuba vertrokken werd het toegestaan voor Cubanen om nieuwe auto’s te importeren. Voor de luchtvervuiling in de stad zou dit een ideale ontwikkeling zijn, maar de oude Amerikaanse auto’s zonder enige vorm van uitlaatgasregulatie zijn natuurlijk een prachtig beeld. En veel hebben ze er toch niet. Pak de autosnelweg naar de volgende grote stad en je komt nauwelijks iemand tegen. Maar waarom zou je een auto nodig hebben als je ook met het meer dan overvolle, veetransport kan, dat in Cuba doorgaat als stadsbus. Voor toeristen is het ook niet echt nodig om het openbaar vervoer te gebruiken aangezien het alles op loopafstand te bezichtigen is. In het oude centrum loop je door de prachtig vervallen gebouwen, spelende kinderen op straat die genoeg hebben aan een kapotte stekkerdoos dat voor een autootje doorgaat, kraampjes waar ze overheerlijke churros verkopen, karretjes waar je allerlei fruit en groente maar vooral uien kunt kopen en mensen die gillende kippen of geiten aan hun voeten vasthebben en naar de keuken van het restaurant om te hoek brengen. Een tip voor toekomstige Cuba-reizigers: wees voorzichtig met het ijs dat ze in je drinken stoppen. Je maag kan daar soms niet goed tegen en neem daar ook nog eens bij dat je in Cuba je wc-papier niet mag doorspoelen en je hebt een recept voor nare situaties. In dit verhaal kan ik natuurlijk niet de Salsa vergeten te benoemen en inderdaad hebben we een dag Cubaanse wraps met salsasaus gegeten. Best wel lekker, maar je kan het ook gewoon in de Nederlandse schappen krijgen.

Nadat we Havana nog een poepje hebben laten ruiken zijn we met de opvallend nette Viazulbus, die ook nog eens precies op tijd was, naar Vinales gereden. Na een rit door het prachtige groene landschap en een stop in het ecotoeristische plaatsje Las Terrazas werden we in Vinales opgewacht door een grote schreeuwende menigte. Je voelde je net een profvoetballer die handtekeningen moest gaan uitdelen aan zijn fans, maar in plaats van een pen en een stuk papier, hadden ze een kaartje van hun huisje in hun handen. En in plaats van een handtekening wilde ze graag dat je bij hun kwam logeren. Alle tactieken werden in de strijd gegooid; knipoogjes gevende vrouwen (met snor), verhalen over alleenstaande moeders (met snor) en goede kookkunsten. Helaas voor de menigte hadden we al een casa particular geregeld voordat we Cuba binnenvlogen en kwamen we via een Canadees terecht bij een alleen-spaans-sprekende mama (met snor) die de tweelingzus van de schoonmaakster uit Family Guy kon zijn. Het enige verschil was dat ze in tegenstelling tot het animatiefiguur geen ‘no!’ maar alle vragen met ‘si’ beantwoorde. Ze was dan ook superaardig en zorgde ervoor dat we de volgende morgen met een uitgebreid ontbijt aan tafel zaten. Ondertussen hing het vlees voor het avondeten al tussen de kleren aan de waslijn te drogen.

Vinales staat bekend om zijn prachtige vallei met kalksteenheuvels, ook wel olifantsruggen genoemd. Lopen door de vallei is werkelijk fantastisch. Het meest gebruikte transportmiddel is hier nog altijd het paard (met wagen) en de boer op het land heeft een stier die zijn ploeg vooruit trekt en ondertussen een voor een zijn kroppen uit de grond haalt. Je waant je in een totaal andere wereld. Het uitzicht dat je vanaf boven hebt is dan ook indrukwekkend. Hopelijk kunnen de foto's enige impressie geven. In sommige van de 'olifantsruggen' hebben zich grotten gevormd, waar je dan als toerist weer doorheen kunt lopen en varen. Na een korte donkere wandeling, waar er af en toe gebukt moest worden door het laaghangende plafond en een korte bootrit sta je snel weer buiten, tussen de loslopende paarden en veulentjes.

Na Vinales hebben we opnieuw de bus gepakt en naar Pinar del Rio gereden, waar we werden opgevangen door een vriendelijk Cubaans koppel, hun auto-gekke zoontje en 8 parkieten. Pinar del Rio is echt een volksstad en het centrum van de tabaksindustrie in Cuba. Alle straten zijn aan beide kanten voorzien van pilaren en zuilen, in alle verschillende kleuren en maten. Voor de rest is er niet zo heel veel speciaals in Pinar del Rio zelf te zien. Daarom zijn we met de toektoek en een prachtige rit van zo'n 10km naar het platteland rondom Pinar gereden en de Robaina tabaksplantage bezocht. Na enigszins te zijn bijgekomen van de hobbelige rit kregen we van de eigenaar, die overigens opvallend goed Engels sprak, een praktisch privérondleiding over de gehele plantage. In November worden de tabaksplanten geplant, dus konden door de eindeloos strekkende tabaksplanten lopen. Iedere plant worden individueel met de hand geplant, verzorgd en bijgeknipt als dat nodig is. En dat meerdere malen per dag. Als de planten groot genoeg zijn worden de bladeren verzameld naar de drogerij gebracht waar ze allemaal netjes een voor een opgehangen worden in een grote houten stal. Elk blad word daarna gecontroleerd voor zijn geschiktheid voor de uiteindelijke sigaar. Na nog wat handelingen die ik niet allemaal hier ga beschrijven kregen we te zien hoe de sigaren een voor een worden opgerold tot een authentieke Cubaanse sigaar. Uiteindelijk hebben we ook een sigaar meegekregen om thuis te proberen en die is dan ook zeker geprobeerd. Misschien is er nog wel wat over om ook in Nederland te proberen voor degene die geïnteresseerd is...